پیمایش تهران تا شمال (فشم-گرمابدر به ساحل سی‌سنگان-کاسپین) Hiking tehran to shomal《مسیر جدید》

«گروه کوهنوردی و طبیعت‌گردی آلفا»

همنورد عزیز برای ثبت و ضبط دقیق و سعی بر بی نقص بودن این مسیر زحمت بسیاری کشیدم تنها خواسته‌ام این است که احترام به طبیعت فراموش نشود؛

برنامه در تاریخ چهارشنبه 11 خرداد 1401 به مدت پنج روز تا یکشنبه 15 خرداد اجرا شد.


همراهان: آقای علی اکبر علی‌پور _ مهرشاد سبزواری _ علیرضا زندی _ سجاد رحیمی
___________________________________
(گزارش سفر)

روز اول:
ساعت 03:00 بامداد به اتفاق اعضای گروه گرد یکدیگر جمع شدیم و پس از معارفه‌ای کوتاه و توضیحات مختصر در ارتباط با سفر مربوطه به طرف محیط بانی گرمابدر حرکت کردیم.
حدود ساعت 04:30 به محیط بانی رسیدیم و زنجیر محیط‌بانی برای ممانعت از ورود افراد انداخته شده بود 《البته من از این موضوع اطلاع کامل داشتم و هر دو مجوز ورود به منطقه حفاظت شده ورجین و دشت لار》 را از سازمان محیط‌زیست استان گرفته بودم و پس از رویت جوازها توسط محیط‌بان با نیسان به سمت گردنه خاتون بارگاه حرکت کردیم.
مسیری که حدود 45 دقیقه طول کشید و تکان‌های وحشتناکی که بیشتر از هرچیزی به شخصه نگران آسیب اعضای گروه شده بودم.
ساعت 6 صبح به گردنه رسیدیم و حالا در ارتفاع 3100 متر هستیم و هوا هم صاف با دمای حسی حدود 8 درجه پیمایش خودمون رو شروع می‌کنیم...
بعد از حدود 3 کیلومتر پیمایش به "تلخاب" رسیدیم که محل مناسبی برای صرف صبحانه بود،توجه داشته باشید که آب رودخانه به دلیل مقادیر بالای اکسید آهن تلخ و بد مزه می‌باشد لذا از نوشیدن آب خودداری کنید.
پس از نیم ساعت راهی تنگه یونزا شدیم،اولین عبور از رودخانه را در این مسیر انجام دادیم که متاسفانه در همین ابتدای راه یکی از اعضای گروه به درون آب افتاد و شنای ناخواسته را هم تجربه کرد که پس از خندیدن او که نشان از عدم مصدومیت بوده همگی خندیدند و این موضوع انرژی خوبی به گروه منتقل کرد.
به دشت پشم لشم رسیدیم و بوی عطر آویشن کوهی ما را ترغیب به چیدن مقداری از این گیاه خالص طبیعت کرد و سپس به رودخانه عریض رسیدیم که باید کفش‌ها را درمی‌آوردیم و با صندل از عرض آن رد میشدیم،آب رودخانه به قدری سرد بود که بعد از اولین قدم بلافاصله پاها بی‌حس می‌شدند.
فصل کوچ عشایر رسیده بود و اولین مالگه را دیدیم که چشمه‌ای هم در کنار خود داشتند.
برای رسیدن به آبشار قو (سفیدآب) مسافتی حدود 3 ساعت باید پیمایش می‌کردیم و مسیر کمی شیب رو به بالا داشت و با کوله‌های 20 تا 25 کیلویی کمی دشوار شده بود.
ساعت 12 ظهر به آبشار رسیدیم هوا همچنان آفتابی بود و در تایم استراحت من همراه با دو تن از اعضای گروه شیب آبشار را بالا رفتیم تا از نزدیک نظاره‌گر زیبایی آبشار باشیم‌.
(حالا که هوا نسبتا گرم است در نزدیکی آبشار مارهای افعی زیر و کنار تخته سنگ‌ها مشاهده شد که باید بسیار احتیاط کرد،نیش مار افعی کشنده است)
نیم ساعت را هم کنار آبشار گذراندیم و بلافاصله پس از حرکت وارد یک شیب مارپیچی شدیم که با ناپدید شدن آفتاب و همکاریِ باد شدید و باران نم نم توان گروه را به شدت پایین آورده بود.
ساعت 15:00 به "منطقه ییلاقی سُرخَک" رسیدیم و ناهار و استراحت کوتاهی انجام دادیم.
چشم‌هایمان سرخ شده بود و سوزش عجیبی داشت که متوجه شدم به دلیل اکسید آهن موجود در آب آبشار بوده.
ساعت 16:00 شده بود و باید هرچه سریع‌تر حرکت می‌کردیم زیرا اصل چالش مسیر ما در همینجا قرار دارد،"گردنه کبود" را باید تا حدود 500 متر ارتفاع می‌گرفتیم و سپس در ارتفاع 3350 متری به سمت "دشت پاکبود" فرود می‌آمدیم؛
شیب سنگین و تند،وزن کوله‌ها و کمبود خواب در 48 ساعت گذشته به شدت ما رو در برابر کوهستان ضعیف کرده بود اما در نهایت با همت گروه حدود ساعت 20:00 قبل از تاریکی مطلق با پیمایش حدودی 25 کیلومتر در مدت زمان 14 ساعت به دشت پاکبود رسیدیم و همانجا برپایی کمپ را انجام داده و پس از صرف مقداری شام بلافاصله خوابیدیم.
"نام پاکبود بعلت وجود رود آبی رنگی است که در پای آن جاری می‌باشد"

روز دوم:
ساعت 05:00 با صدای آواز پرنده‌ها و تکان دیواره‌های چادر بعلت وزش باد بیدار شدم نور ضعیفی از پوش چادر رد میشد که با هاله‌ای آبی رنگ نوید صبح شدن و آغاز یک روز ماجراجویانه دیگر را میداد،وقتی از چادر بیرون رفتم خارج از در نظر گرفتن هوای سرد سحرگاهی،بکریِ خالص طبیعت برایم حسی متفاوت داشت،بعد از گرفتن چند عکس و فیلم اعضای گروه را هم بیدار کردم تا آن‌ها هم این فرصت را از دست ندهند،ساعت 07:30 به حرکت خود ادامه دادیم،چالش‌ها و شیب سنگین را دیروز پشت سر گذاشتیم و دیشب هم استراحت جانانه‌ای داشتیم حالا توقع یک روز هیجان انگیز و پر انرژی دیگر را از گروه خواستار بودم،بعد از حدود نیم ساعت به دل دشت زیبای لار رسیدیم که بسیار زیبا و حیرت انگیز بود.
در دل این دشت زیبا هم مارهای سمی از جمله افعی زندگی می‌کنند که از قبل به گروه هشدارهای لازم داده شد که گتر بپوشند در صورتی که با این موجودات روبرو شدید لطفا از صدمه زدن به آنها خودداری کنید زیرا حیات وحش خانه اصلی آنها بوده و ما مهمانی بیش نیستیم فقط در صورت رویت به طرف دیگری حرکت کنید؛
مسیر دشت لار کفی بوده و سرعت بالاتری در پیمایش داشتیم و در انتها قصد داشتیم مسیر چالشی "دره کوشکَک" را به پایین برویم که متاسفانه کوه ریزش کرده بود و مسیر دره به کلی بسته شده!
بنابراین به ناچار باید از "گردنه اروقه" مسیر پر شیب و تند کوه را بالا می‌رفتیم و سپس به روستای وَرزَن پایین بیاییم،نکته قابل توجه این است که "گردنه اروقه" به دلیل اینکه این کوه خاصیت مغناطیسی دارد صاعقه خیز بوده و در زمانی که هوا نامساعد است از عبور خودداری کنید.
"کوه‌های دارای خاصیت مغناطیسی قدمتی پیش از دوران باستان دارند و منبع بزرگی از آب شیرین زیرزمینی درون خود دارند که یکی از نشانه‌های آن جاری بودن چشمه بزرگ از دره مجاور آن می‌باشد"
حدود ساعت 16:00 به روستای یالرود رسیدیم که بزرگ‌تر از حد تصور بود و جمعیتی بالغ بر 200 نفر داشت.
درگیر بارانی عجیب شدیم که انتظارش را طبق اعلام هواشناسی نداشتم و چاره‌ای جز پناه بردن به خانه یکی از روستاییان نداشتیم و خوشبختانه از ما با روی باز پذیرایی کردند،در حیاط خانه آلاچیقی وجود داشت که شروع به پخت و پز و صرف ناهار کردیم،حال و هوای بسیار جالبی داشت و صاحب خانه برایمان دوغ و ماست محلی آورد؛
پس از قطع شدن بارش‌ها با این خانواده مهربان خداحافظی کردیم و راهی مسیر دوازده کیلومتری تا بخش بلده شدیم.
حدود 5 کیلومتر از مسیر آسفالت را پیمایش کردیم که پاهایمان اذیت شد و خب برای کفش‌هایمان هم مضر بود،در حال راه رفتن گله‌ای گوسفند از جاده عبور کرد و یک نیسان صفر کیلومتر و پلاستیک کشیده بر صندلی،پشت گله منتظر عبور بود به شوخی از او خواستیم ما را تا بلده ببرد او هم گفت بپرید بالا و یک هیچهایک لذت‌بخش را هم در این سفر تجربه کردیم‌.
مردمان مهمان نواز و خوشرویی را در یالرود ملاقات کردیم که خاطره انگیز شد.
حدود 15 دقیقه بعد به بلده رسیدیم و پسربچه‌ی 6 ساله راننده‌ی نیسان از ما خواست که با هم عکس بگیریم و بعد از عکس یادگاری کمی در شهر قدم زدیم،به داروخانه مراجعه کردیم برای قرمزی و سوزش چشم‌هایمان که با تجویز قطره این موضوع برطرف شد و خلاصه اعضای گروه حالا که بقول خودشان از دل طبیعت وحشی بیرون آمده‌اند به سراغ خوراکی‌های متفاوت نظیر قهوه،بستنی،غذا خوری‌های محلی رفتند.
برای کمپ و شبمانی هم در پارک تازه تاسیس بلده اتراق کردیم.

روز سوم:
"از بلده سه مسیر،بسته به آب و هوا پیش روی شماست:
مسیر انتخابی اول (زرین کمر-گردنه وَرزان):
استفاده از خودرو برای گذر از جاده زرین کمر تا گردنه وَرزان و همچنین گذر از جاده خاکی تا روستای وَرزان در صورت نیاز به حمام عمومی یا اینکه مستقیما به روستای شاهناجر و حسینیه جهت شبمانی بروید؛
مسیر انتخابی دوم (گردنه قرق):
در بلده از جهت شمالی "پولاد قلعه" راهی مسیر دره شوید و مسیر گردنه قرق را از محدوده کوه "سیاه سنگ" و با گذر عرضی از خط الراس آن به سمت دره فرود بیایید و در نهایت به وَرزان و شاهناجر برسید که این مسیر در اکثر مواقع آب و هوای نامساعد دارد؛
مسیر انتخابی سوم (گردنه نیتل):
مجددا در بلده از جهت شمالی "پولاد قلعه" راهی مسیر دره سمت چپ شوید و مسیر گردنه نیتل را در پیش گیرید و از محدوده دو کوه "دیو دارنو" و "خوشدل" با گذر از آن‌ها به روستاهای گنگر و خاچَک خواهید رسید که این مسیر هم نیاز به بررسی بیشتر آب و هوا دارد؛
(مسیر انتخابی ما زرین کمر) :
حدود ساعت 08:00 بیدار شدیم و پس از کمی خرید و تجدید آذوقه برای ادامه‌ی مسیر بر سر جاده ایستادیم و با یک نیسان تا انتهای بلده بر سر دو راهی جاده رویان (زرین کمر) هیچهایک کردیم و سپس با چند ماشین متفاوت از جمله پراید،نیسان،کامیون تا "گردنه وَرزان" مجددا هیچهایک کردیم که لذت سفر رو چند برابر می‌کنه (البته ناگفته نماند اصول هیچهایک بسیار کاربردی است و در صورتی که این قواعد رعایت نشود می‌تواند برای شما دردسرساز شود).
پس از رسیدن به گردنه تصمیم بر این شد مسافتی را که سواری کردیم حلال کنیم،مسیری که در نقشه تراکی از آن وجود نداشت را انتخاب کردم و به حرکت افتادیم در همان ابتدای پیمایش شیب تند و ریزشی و بار روانی مسافران که متوجه شدم سختشان است باعث شد تعدادی از آنها جا بزنند و به سمت جاده برگردند،با یک پاترول آنها به سمت روستا هیچهایک کردن و با یک نفر دیگر از اعضای گروه راهی مسیر چالشی شدیم،رفته رفته شیب بیشتر میشد و پاکوب هم از بین رفت،بعد از عبور از اولین گردنه یک آغل سنگی از دور پیدا شد و بعد از دو شیب حدود ۴۵ درجه به آن دشت زیبا و آغل سنگی رسیدیم و سپس با ادامه مسیر در جهت شمالی دشت به دره رسیدیم و پاکوب مشخصی نمایان شد و حدود 1 ساعت و نیم بعد به روستای ورزان رسیدیم.
(اگر نظر بنده را بخواهید در ورزان توقف نکنید مگر برای استفاده حمام عمومی،این نظر شخصی بنده نیست بلکه تمام گروه و دو گروه دیگر که همزمان با ما در حال سفر از این مسیر بودند هست)
در ادامه به روستای شاهناجر رفتیم و در فضای سبز حسینیه بخاطر سهولت کارها و نزدیک بودن به جاده کمپ را برپا کردیم.
روز چهارم:
حدود ساعت 9 صبح به سمت صالحان و سپس کجور حرکت کردیم و پس از پیمایش 6 کیلومتر مسیر آسفالته با یک سمند به ابتدای جاده خاکی جنگلی کجور رفتیم که حدود 7 کیلومتر رو هم پیمایش انجام دادیم تا به معدن ذغال سنگ رسیدیم،در کنار معدن یک سرویس بهداشتی و اتاقک هم برای استراحت وجود دارد،وارد ابتدای مسیر جنگلی شدیم و اطلاع از این موضوع داشتم که بخاطر زلزله فروردین جاده چالوس قسمت‌های عظیمی از مسیر اصلی جنگلی رانش داشته و عملا Gps و داشتن تراک مسیر بی‌فایده شده بود بنابراین به قوه مسیریابی خود تکیه کردم و راهی مسیر شدیم،آب رودخانه پایین بود و گذر از آن‌ها آسان بود اما به دلیل لیز بودن سطح سنگ‌ها ‌امکان لیز خوردن و آسیب دیدن بسیار بود که همین اتفاق برای بنده رخ داد و روی پنجه‌ی پای راستم آسیب دید اما خب خدا رو شکر مسئله زیاد جدی نبود و با اندکی درد توانایی ادامه دادن را داشتم.
کمی جلوتر به جهت آنالیز توانایی و روحیه گروه بعد از 4 روز پیمایش برای مدتی کوتاه به جهت صرف چای آتیشی ایستادیم اما برای من موضوع اصلی چیز دیگری بود!!! زیرا به اولین قسمت بسته بودن مسیر رسیدیم و باید با دقت و هوش بالا مسیریابی درست را انجام می‌دادم.
راهی از سمت چپ با شیب نسبتا سنگین به بالا می‌رفت و بنظر مسیر مناسبی برای دور زدن قسمت تخریب شده جنگل بود و همینطور هم شد و به یک پاکوب قدیمی که مشخص بود زیاد از آن استفاده نشده رسیدیم در ادامه به تنگه نهرودبار رسیدیم که در کنار آن قاطرچی با قاطرهایش برای حمل بار مسافران مسیر سیاه‌چادری برپا کرده بود که دوغ محلی هم می‌فروخت.
اما کوله‌هایمان را خودمان طبق معمول حمل کردیم و در ادامه به شیب سنگین‌تری با پاکوب باریک رسیدیم مسیر از آنچه فکر می‌کردیم خطرناک‌تر شده بود اما چاره‌ای جز ادامه دادن و رسیدن به هدف نداشتیم.
پس از گذراندن مسیرهای چالشی و مسیریابی‌های درست به آبشار سنگی رسیدیم و پس از استراحت کوتاهی به مسیر خود ادامه دادیم،در ادامه به شیوا دره زیبا رسیدیم و آب زلال در حوضچه نوید یک آب تنی و رفع خستگی را میداد پشت حوضچه یک آبشار خزه‌ای وجود دارد که آب آن تست شد و قابل آشامیدن بود و زیبایی بی نظیری داشت،در ادامه و پس از گذر از یک حوضچه دیگر به آبشار و حوضچه عمیق‌تری رسیدیم که فوق العاده زیبا بود.
1 ساعتی را مشغول لذت بردن از این فضای شگفت انگیز شدیم و در نهایت بعد از یک ساعت و نیم به محل کمپ مورد نظر که چشمه‌ای گوارا هم در نزدیکی آن بود رسیدیم و تا بدنمان گرم بود قبل از برپایی چادرها به جمع آوری هیزم مورد نیاز برای لذت بردن بیشتر از فضای جنگل و دورهمی کنار آتیش مشغول شدیم.
اعضای گروه از صبحانه تا به این لحظه که حدود ساعت 6 بعد از ظهر بود چیزی نخورده بودند اما از صحبت‌های ابتدای سفر متوجه بودم به شدت ذوق و انتظار رسیدن به جنگل را دارند برای همین آنقدر چوب جمع آوری کردند که تا نصف شب هم نتوانستیم حتی نصفی از آن‌ها را بسوزانیم و شب زیبا و بیاد ماندنی را در این سفر گذراندیم.
از آنجا که بسیار از برنامه جلو بودیم عجله‌ای برای بیدار شدن نداشتیم و دوستان تا ساعت ۱۰ صبح خواب تشریف داشتند و پس از بیدار شدن به جهت استحمام به رودخانه رفتیم و لباس‌ها و بدنمان را از بوی نامطبوع خلاص کردیم.
حدود ساعت 12 حرکت کردیم و در ادامه به شیب تندی رسیدیم که قطعا در آب و هوای بارانی هرچند که طنابی آنجا کار گذاشته شده بود مشکل ساز میشد اما با دقت از آن پایین رفتیم و گذرهای باریک را هم رد کردیم تا به چند چشمه و آبشار زیبایی هم برخوردیم.
حدود ساعت 3 ظهر از بافت جنگلی خارج شدیم و در جاده آسفالته به سمت دریاچه آویدر رفتیم.
حالا که ظاهر پیمایش تغییر کرده همگی غرق در سکوت و دلگیر از ورود به شهر و فضای عادی قبل از این برنامه ماجراجویانه شده‌ایم.
هوا بسیار گرم بود و به یک کافه رفتیم و نوشیدنی خنک نوشجان کرده و دور دریاچه را پیمایش کردیم در ظاهر و باطن تلاش می‌کردم که برنامه دیرتر تمام شود و گویی بلاتکلیف شده بودیم و سردرگم که چرا از آنهمه زیبایی باید برگشت و تن به اتمام سفر دهیم.
قصد داشتیم با خودرو به کنار دریا برویم اما همانطور که گفته شد دلمان نمی‌خواست سفر زود تمام شود و در نقشه مسیری پیدا کردم و یک پیمایش را تا دریا طلبیدیم که از میان جنگل و باغات ازگیل رد میشد،در باغات به درخت‌ها و بوته‌های خارداری رسیدیم که چالشی سخت برایمان بوجود آورد کوله‌هایمان به خارها گیر می‌کرد و دست و صورتمان را تماما زخمی و پاهایمان تا مچ در گل فرو رفت اما فقط می‌خندیدیم.
به یک چمنزار تپه مانند با سطح صاف رسیدیم و شهر و دریاچه کاسپین زیبا در برابر دیدگانمان قرار گرفت و کمی در آنجا نشستیم و به صحبت مشغول شدیم.
در ادامه به صلاح الدین کلا رسیدیم و در قبرستان به شستن کفش‌های غرق در گل مشغول شدیم و خلاصه حدود ساعت 18:38 به صلاح الدین کلا سفلی و دریاچه کاسپین رسیدیم و حسی غرور آفرین و جدیدی درونمان شکل گرفت که طعم تلخ و شیرینی داشت،تلخی پایان سفر و شیرینی موفقیت و یک ماجراجویی متفاوت.
.
《نکته‌های مهمی را خدمت شما عرض می‌کنم
در سرتاسر مسیر چشمه وجود دارد اما چند کیلومتری با هم فاصله دارند،آب رودخانه‌های دو روز اول مقادیر بالایی اکسید آهن دارند و قابل آشامیدن نیست،آب چشمه‌های پوینت گذاری شده فقط قابل استفاده هستند و ماباقی کیفیت مطلوبی ندارند،مسیر دره کوشکک کاملا بسته شده و سعی بر گذر از آن نکنید که در تله مرگ گرفتار می‌شوید،افراد گروه همگی باید تجهیزات کامل و روحیه‌ی قوی و استقامت بالا برای این سفر داشته باشند،تراک با دقت و تلاش بسیاری ثبت شده پوینت‌های کاربردی در نقاط مهم اعمال شده اما هوش و تکنیک مسیریابی بالا هم نیاز است،در مسیر بالا رفتن آبشار قو و میان دشت لار و خرچر مارهای افعی بخاطر گرمی هوا مشاهده شد که حتما گتر به پا داشته باشید و قبل از نشستن اطراف خود را چک کنید》
(در پایان به هیچ عنوان در صورت عدم آشنایی با مسیر پیمایش شبانه انجام ندهید،بصورت گروهی حرکت کنید و حتما از یک لیدر با تجربه یا راهنمایی که قبلا تجربه‌ی پیمایش مسیر را داشته کمک بگیرید)
.
موفق باشید